Temat: Dostęp prywatnych operatorów pocztowych do obsługi podmiotów publicznych
Krajowa Izba Odwoławcza w dniu 7 października 2013 r. w trzyosobowym składzie wydała wyrok (sygn. akt: KIO 2184/13), zgodnie z którym zawarcie w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wymagania, aby potwierdzenie nadania przesyłki rejestrowanej ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru miało moc dokumentu urzędowego, uznać należy za niezgodne z prawem.
Zgodnie ze stanowiskiem KIO, żaden sąd ani prokuratura, prowadząc postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na obsługę pocztową, nie może wymagać od oferentów, aby dokument potwierdzający nadanie oraz potwierdzenie odbioru było wystawione z mocą urzędową stempla pocztowego. W obecnym stanie prawnym wskazane uprawnienia przysługują wyłącznie operatorowi publicznemu – Poczcie Polskiej S.A.
W ocenie KIO, dotychczasowa praktyka podmiotów publicznych prowadzących postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na usługi pocztowe powodowała ograniczenie konkurencji na rynku usług pocztowych, ograniczając operatorom prywatnym dostęp do świadczenia usług pocztowych na rzecz podmiotów publicznych. Uprzywilejowana pozycja Poczty Polskiej S.A. w dotychczasowych przetargach naruszała zatem podstawowe zasady prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego – w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, wynikające z art. 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.). Zgodnie ze stanowiskiem KIO, brak jest jakiegokolwiek interesu instytucji publicznych, który wymagałby ochrony w postaci wprowadzania warunku uczestnictwa w postępowania i realizacji zamówienia publicznego, który spełnić może wyłącznie operator publiczny. Fakt, iż obsługa pocztowa dotyczy podmiotów publicznych, nie stanowi dostatecznego uzasadnienia dla ograniczania zasady konkurencyjności między oferentami.
Podkreślić należy, iż wydane orzeczenie stanowi kolejne w ostatnim czasie działanie, które może wpływać na ograniczenie pozycji operatora publicznego – Poczty Polskiej S.A. na rynku usług pocztowych, zwłaszcza w zakresie obsługi podmiotów publicznych. W ostatnim czasie coraz częściej słychać głosy postulujące wprowadzenie do regulacji prawnych możliwość nadawania pism urzędowych również za pośrednictwem operatorów prywatnych, dochowując jednocześnie obowiązujących terminów do ich wniesienia. Jak dotychczas ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie tego typu zmiany do Kodeksu postępowania karnego (k.p.k.). Zgodnie z nowym brzmieniem art. 124 k.p.k., nadanym mu przez ustawę z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, o dochowaniu terminu na wniesienie pisma urzędowego przesądzi nadanie pisma „w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej”. Zmiany te nie dotyczą innych aktów prawnych regulujących procedury postępowania w danym zakresie spraw.
Powyższe potwierdza tylko zmiany zachodzące na polskim rynku usług pocztowych, których kolejny wyraz stanowi komentowany wyrok KIO. Mimo że wydane orzeczenie może stanowić początek linii orzeczniczej związanej z postępowaniami na obsługę pocztową instytucji publicznych, to pamiętać należy, iż w Polsce co do zasady nie obowiązuje prawo wynikające z precedensu. Trudno jest zatem na obecnym etapie ostatecznie przesądzić, czy wydane orzeczenie ostatecznie zakończy swoisty monopol Poczty Polskiej S.A. na obsługę pocztową podmiotów publicznych, jednak wydany wyrok stanowi krok naprzód w stosunku do dotychczasowej praktyki, który może w konsekwencji ułatwić szerszy niż dotychczas dostęp dla operatorów prywatnych do rynku usług pocztowych w zakresie obsługi podmiotów publicznych.